1. Thế nào được gọi là trẻ nhỏ – “minor child”?
– Tại tỉnh Alberta, Manitoba, Ontario, Prince Edward Island, Quebec, Saskatchewan, trẻ minor child là từ 17 tuổi trở xuống
– Tại tỉnh British Columbia, New Brunswick, Newfoundland and Labrador, Northwest Territories, Nova Scotia, Nunavut, Yukon, trẻ minor child là từ 18 tuổi trở xuống.
2. Trẻ em diện nào cần xin giấy phép đi học (study permit) để đăng ký trường học tại Canada?
Mình xin làm rõ lần nữa study permit này để yêu cầu để “đăng ký trường học” tại Canada thôi nhé, chứ không phải là “để vào được Canada”. Bước từ VN đi qua Canada lại là 1 bước khác. Mình ví dụ, trẻ từ VN qua Canada với diện visitor- không có study permit, nhưng cha mẹ là du học sinh hoặc người đi làm, thì trẻ vẫn có thể đăng ký trường học tại Canada mà không cần xin study permit. Cụ thể các trường hợp như sau:
– Không cần study permit: Canadian, PR, trẻ quốc tịch khác đi theo ba mẹ là Canadian/PR, trẻ đi 1 mình, trẻ đi với ba/mẹ là du học sinh hoặc người đi làm, trẻ tị nạn (refugee) đi cùng ba mẹ tị nạn (refugee).
– Cần study permit: trẻ đi cùng cha mẹ diện du lịch (tức cha mẹ là visitor).
Mặc dù một số trường hợp liệt kê trên không cần study permit, IRCC vẫn khuyến khích nên xin study permit cho trẻ vì những lý do sau:
– Trẻ có thể tiếp tục học tại Canada khi trẻ lớn lên (trên 17/18 tuổi),
– Trẻ có được co-op work permit cấp trung học (do một số môn học tại bậc trung học có thể yêu cầu kinh nghiệm làm việc để hoàn thành môn học)
– Trẻ có thể tham gia một số dịch vụ xã hội tại 1 số khu vực.
3. Đăng ký xin study permit
Ở phần này khá phức tạp, nên mình chỉ tổng quát lại 1 số điểm chính. Thông thường, để xin được study permit, trước tiên ba mẹ cần xin thư mời nhập học (letter of acceptance) cho trẻ -> để có cái thư này thì phải làm cái bước 2 mình vừa ghi ở trên ấy. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp ngoại lệ (sẽ ghi bên dưới).
Nếu trẻ ở ngoài Canada
Trẻ vào Canada với mục đích đi học cần phải xin study permit để được đi vào Canada. Riêng trẻ vào Canada với cha mẹ là du học sinh/ người đi làm thì không cần thư mời nhập học để xin study permit.
Nếu trẻ đang ở trong Canada
Trẻ đang ở trong Canada có thể được phép đi học mà không cần study permit với các trường hợp sau:
– Ba mẹ là Canadian/ PR
– Trẻ là người tị nạn đi theo ba mẹ là người tị nạn
– Trẻ tới Canada diện du lịch để học khóa học dưới 6 tháng
– Trẻ đang ở Canada 1 mình hoặc ở với diện du lịch
– Trẻ có ba mẹ đang được phép đi học/ đi làm tại Canada (study permit holder, work permit holder, business visitor…)
Nếu trẻ không có study permit, trẻ vẫn phải có visitor status hợp lệ trong suốt quá trình trẻ ở tại Canada.
* Lưu ý: Mặc dù nói không cần study permit là vậy, nhưng để vào Canada như thế nào lại là 1 câu chuyện khác nhé. Nên nhớ IRCC ghi rõ: “A border services officer makes the final decision at a Canadian port of entry about whether the minor student can come to Canada.”. Tạm dịch: nhân viên hải quan có toàn quyền quyết định trẻ có được vào hay không.
Do hiện mình đang sống tại Toronto, Ontario, nên ở những mục tiếp theo mình sẽ tập trung chủ yếu tại khu vực này.
4. Học phí?
Trong bài viết này mình tạm không đề cập tới các hệ thống trường tư. Trẻ học tiểu học (elemetary schools) và trung học (secondary schools) tại hệ thống trường công tại Ontario phần lớn được miễn phí. Tuy nhiên, ba mẹ cũng nên xác nhận với trường, một số trường có thể charge thêm phí (không nhiều) cho học sinh nước ngoài.
Nếu trẻ đi học tại tỉnh khác, quy định có thể sẽ khác. Ví dụ như tỉnh Alberta có một số quy định gắt gao hơn về status của cha mẹ để quyết định trẻ có được đi học miễn phí hay không.
5. Tuổi đi học?
Ở mỗi tỉnh sẽ có quy định độ tuổi bắt đầu đi học khác nhau (thông thường là từ 4 hoặc 5 tuổi). Như ở Ontario thì trẻ bắt đầu đi học trường miễn phí từ 4 tuổi (bậc Kindergaten). Ví dụ, trẻ bắt đầu 4 tuổi vào năm 2022 (bất kể tháng nào), thì trẻ sẽ được đi học vào tháng 9 năm 2022. Trẻ 4-5 tuổi khuyến khích được đi học nhưng không bắt buộc. Trẻ 6 tuổi trở lên tại Canada bắt buộc (must) đi học. Còn ở Alberta thì tuổi bắt đầu đi học Kindergarten là 5 tuổi. Tuy nhiên, giờ học của Kindergarten tại Alberta rất ngắn, chỉ khoảng 2-3 tiếng. Nếu muốn trẻ học dài hơn sẽ phải trả thêm phí after-school.
6. Tìm trường cho trẻ
Tại Toronto có 2 hệ thống trường công: Trường công thông thường (thuộc Toronto District School Board –https://www.tdsb.on.ca/) và Trường công Công Giáo (Toronto Catholic District School Board- https://www.tcdsb.org/). Cả 2 hệ thống trường này đều miễn phí, nhưng để học tại trường Công Giáo, cha mẹ cần phải cung cấp giấy rửa tội của bé hoặc của ba mẹ. Tại Canada cũng nhận học sinh theo tuyến, nên để biết được địa chỉ cha mẹ đang ở thuộc tuyến của trường nào thì ba mẹ vào mục “Find school” -> chọn phần “Address”. Đó là lý do vì sao các gia đình có bé nhỏ khi mới qua Canada nên lựa chọn tìm chỗ thuê nhà tại những khu vực có ranking tốt, để trẻ có thể vào học những trường tốt.
Để xem ranking của các trường tiểu học & trung học tại Canada, ba mẹ truy cập trang: https://www.compareschoolrankings.org/. Trường ranking trung bình rơi vào khoảng 4-7, ranking cao là 8-10. Học trường ranking cao thì kiểu cũng giống như mấy trường tuyển ở VN, các em sẽ áp lực nhiều hơn, nhưng học giỏi hơn (hoặc bơi luôn).
7. Giờ học & đưa đón
Tại Toronto, giờ học của trẻ thường tầm khoảng 9h-15h30 (chia buồn!). Nên thường ba mẹ bận rộn đi làm/ đi học sẽ gửi trẻ before/ after daycare tốn phí. Phí giữ before/after daycare tầm $29-38/ngày. Để đỡ được phí này thì ba mẹ có thể apply daycare subsidy fee cho trẻ (xem tại bài viết cũ của mình).
Hệ thống school bus đưa đón của trường thường sẽ đón bé xa hơn 1.5-2 km. Nếu gần trường thì ba mẹ phải đưa bé đến. School bus là dịch vụ miễn phí của trường. Để check xem địa chỉ nhà mình có thể gửi bé đi school bus được hay không thì check tại: https://busplannerweb.torontoschoolbus.org/Transportation…
Tới đây mình thấy bài viết cũng đã hơi dài. Mình xin tạm dừng tại đây. Ba mẹ nào thắc mắc gì thêm thì comment bên dưới.
Ngoài ra nếu ba mẹ nào cần biết thêm về childcare subsidy & daycare thì có thể xem lại bài viết cũ tại đây.
[Disclaimer: đây là ý kiến cá nhân, tôi không chịu bất kỳ trách nhiệm nào liên quan đến các thông tin và các kết quả cũng như hậu quả xảy ra với các quyết định và hành động dựa vào các thông tin trong bài này cũng như các bình luận liên quan. Vui lòng ghi rõ nguồn khi chia sẻ]
* 𝐒𝐨𝐮𝐫𝐜𝐞:
Nguồn cơ sở cho mục 1-3: https://www.canada.ca/…/stu…/prepare/minor-children.html
Nguồn cơ sở cho mục 4-5:
https://www.ontario.ca/page/education-and-training
