Mình bắt đầu bài viết ngày và vào đầu tháng 11/2025, là trong lúc mình đang trong quá trình nộp đơn yêu cầu chi trả child support. Suốt thời gian qua mình xoay sở khá khó khăn với quá trình yêu cầu child support từ “previous partner”, nên mình thấy việc ghi chép lại quá trình này có lẽ sẽ giúp phần nào cho các bạn nào cần. Có lẽ nói về vấn đề này sẽ hơi dài, tuy nhiên mình thấy vấn đề này rất đáng để viết chi tiết, nên mình sẽ chia bài viết ra làm nhiều phần. Lưu ý là bài viết này áp dụng cụ thể vào khu vực Calgary, Alberta vì mình đang sống tại đây. Ở những tỉnh/thành khác quy trình có thể sẽ khác.
Child support là gì?
Cũng như bao bài viết khác, trước khi đi sâu vô vấn đề lúc nào mình cũng giúp người đọc xác định rõ ràng các khái niệm quan trọng.
Child Support (cấp dưỡng nuôi con) là khoản tiền mà một cha hoặc mẹ phải đóng góp cho cha hoặc mẹ kia để hỗ trợ chi phí nuôi dưỡng con cái sau khi hai người ly thân hoặc ly hôn.
Mục đích của child support là đảm bảo rằng con cái vẫn được hưởng mức sống hợp lý và ổn định, dù cha mẹ không còn sống chung. Khoản tiền này được dùng để chi trả cho các nhu cầu cơ bản của trẻ, như thức ăn, quần áo, nhà ở, y tế, học tập, và các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
Tại Canada, mức child support được xác định dựa trên thu nhập của người phải trả, số lượng con, và được quy định cụ thể trong Federal Child Support Guidelines. Ngoài khoản cơ bản này, tòa án có thể xem xét thêm các chi phí đặc biệt (special or extraordinary expenses), như học phí, chăm sóc trẻ, chi phí y tế hoặc hoạt động ngoại khóa.
Child support không phải là hình thức trừng phạt, mà là trách nhiệm tài chính pháp lý của cha mẹ nhằm bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho con.
Những lưu ý quan trọng về Child Support mà nhiều người thường hiểu nhầm
- Child Support không phải là “chia sẻ chi phí” (Expense Sharing)
Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần chia đôi các chi phí của con như học phí, tiền ăn, hay quần áo là đã hoàn thành nghĩa vụ child support. Thực tế không phải vậy.- Child support là khoản cố định hàng tháng do một bên cha hoặc mẹ trả cho bên kia, được tính theo hướng dẫn của luật liên bang (Federal Child Support Guidelines).
- Expense sharing chỉ là thỏa thuận tự nguyện giữa hai bên để chia thêm các chi phí đặc biệt (ví dụ: học phí, trại hè, chăm sóc y tế, hoạt động ngoại khóa).
👉 Hai khoản này không thay thế cho nhau. Dù hai bên có cùng chi trả chi phí cho con, người có nghĩa vụ chính vẫn phải trả child support theo quy định.
- Trả tiền mortgage hoặc bill hộ không được tính là Child Support
Một hiểu lầm phổ biến là: nếu người cha/mẹ trả tiền mortgage, tiền điện nước, hay các hóa đơn sinh hoạt thay cho bên kia thì có thể xem như đã “đóng góp nuôi con”.
Tuy nhiên, theo pháp luật, những khoản thanh toán này không được tính là child support, trừ khi có thỏa thuận bằng văn bản hoặc lệnh tòa xác định rõ rằng đó là một phần thay thế cho child support.
👉 Nếu không có quy định rõ, những khoản trả như vậy chỉ được xem là giúp đỡ tài chính, không làm giảm nghĩa vụ child support.
- Child Support là quyền lợi của con, không phải của cha/mẹ
Khoản tiền này không nhằm “bồi thường” hay “hỗ trợ” cho người trực tiếp nuôi con, mà là để đảm bảo quyền lợi của chính đứa trẻ. Vì vậy, cha/mẹ nhận tiền child support không có quyền từ bỏ thay cho con, trừ khi có quyết định của tòa án.
- Child Support không thể tự ý ngừng hoặc giảm
Người trả child support không được tự ý dừng hoặc giảm số tiền vì cho rằng bên kia đã có thu nhập cao hơn, hoặc vì con không còn sống chung toàn thời gian.
Mọi thay đổi về thu nhập hoặc hoàn cảnh cần được thông báo cho cơ quan thu hồi child support (Maintenance Enforcement Program) hoặc yêu cầu tòa án điều chỉnh lệnh support.
- Child Support có thể thay đổi theo thời gian
Khi thu nhập của người trả thay đổi đáng kể (tăng hoặc giảm), hoặc khi hoàn cảnh của con thay đổi (hết đi học, chuyển nơi ở, v.v.), mức child support có thể được điều chỉnh lại dựa trên các bảng hướng dẫn mới nhất của chính phủ.
Cách tính Child Support
Ở Canada (và Alberta), child support được tính dựa trên Guidelines for Child Support (Hướng dẫn cấp dưỡng)- mình sẽ để đường link ở cuối bài. Việc tính toán thường dựa trên hai yếu tố chính:
- Thu nhập của cha/mẹ phải trả cấp dưỡng
- Thu nhập được xác định dựa trên tổng thu nhập chịu thuế (T4, Notice of Assessment – Line 15000 – Total income, v.v.). Nếu cha/mẹ có thu nhập biến động, Guidelines cho phép sử dụng thu nhập trung bình 3 năm.
- Nếu cả cha lẫn mẹ đều có thu nhập, mức hỗ trợ sẽ dựa vào thu nhập của cha/mẹ không nuôi con (paying parent).
- Số lượng con và nơi cư trú
- Số con trực tiếp ảnh hưởng đến mức hỗ trợ.
- Guidelines cung cấp tables (bảng chuẩn) ước tính số tiền hàng tháng dựa trên thu nhập và số con.
Ví dụ: Nếu cha mẹ phải trả cấp dưỡng có thu nhập 60,000 CAD/năm và có 1 con dưới 12 tuổi, bảng Guidelines sẽ chỉ ra số tiền hàng tháng khoảng 500–550 CAD (chỉ là ví dụ minh họa, số thực tế phụ thuộc bảng mới nhất).
Lưu ý: Các con số này là ước tính cơ bản; tòa án có thể điều chỉnh dựa trên tình hình cụ thể.
Chi phí bổ sung (Extraordinary Expenses) – Section 7
Section 7 của Child Support Guidelines đề cập đến các chi phí bổ sung ngoài mức hỗ trợ cơ bản, bao gồm:
- Chi phí y tế, nha khoa, thuốc men không được bảo hiểm chi trả
- Chi phí giáo dục đặc biệt hoặc chăm sóc trẻ em có nhu cầu đặc biệt
- Chi phí trại hè, các hoạt động ngoại khóa (nếu vượt mức bình thường)
- Các chi phí khác cần thiết cho sự phát triển và sức khỏe của trẻ
Điểm quan trọng:
- Chi phí Section 7 thường được chia tỷ lệ theo thu nhập giữa cha và mẹ (ví dụ: nếu cha kiếm 60% tổng thu nhập gia đình, cha trả 60% chi phí Section 7).
- Cha mẹ phải thống nhất chi phí trước khi thanh toán hoặc đưa ra tòa nếu không đồng ý.
- Section 7 không thay thế child support cơ bản, mà là bổ sung thêm để đảm bảo con có chất lượng sống đầy đủ.
Mình tạm dừng phần 1 tại đây. Hi vọng loạt bài viết này sẽ giúp ích cho các mom đang struggle trong quá trình ly thân/ ly hôn. Mình không ngại chia sẻ hành trình của mình trong quá trình ly thân/ ly hôn, vì mình nghĩ nếu vì “ngại” mà im lặng thì những người phụ nữ khác như mình sẽ phải xoay sở trong mớ bòng bong trong thời gian khó khăn này. Đừng ngại nếu bạn cần pm hỏi thăm gì về mặt quy trình/ giấy tờ, mình biết gì sẽ chia sẻ đó.
Khi nào có thời gian mình sẽ soạn thảo lại bài viết để đăng lại trên website cho các bạn dễ nhìn hơn và tiện lưu lại đường link. Hẹn các bạn ở bài viết tiếp theo.
Sarah Do.
Note: Federal child support guidline: https://laws.justice.gc.ca/eng/regulations/SOR-97-175/index.html
Các bạn có thể truy cập các phần khác của series bài viết về child support order bên dưới:
