Lại một bài viết khác được “sản xuất” trên bus :)) Bus và subway quả thực là nơi thân thuộc để mẹ Annie học bài, soạn mail, viết note… một cách rất hiệu quả (và tiết kiệm thời gian) vì không có ai làm phiền. Mỗi ngày đi học là ít nhất 3 tiếng ngồi bus/subway. Đó là 3 tiếng hữu ích nhất trong ngày để học bài hoặc ngủ 😂 Quay trở lại vấn đề chính, chả là ngày hôm kia mẹ Annie vừa được approve daycare subsidy từ Toronto Service, nên hôm nay mẹ Annie sẽ viết một bài hướng dẫn thật kỹ quá trình xin daycare subsidy cho những mom đang học tập, sinh sống tại Toronto (như đã tự hứa với lòng từ ngày bắt đầu xin) 😀
1. Giữ trẻ (daycare) tại Toronto
Ở Canada nói chung và Toronto nói riêng, trẻ em được chấp nhận giữ từ khi còn rất nhỏ, 0 month trở đi. Có 2 loại hình giữ trẻ là home daycare (giữ trẻ tại nhà) và daycare center (nhà trẻ). Mỗi loại hình đều có 2 loại là licensed (được cấp phép) và unlicensed (không được cấp phép). Những daycare được cấp phép là những daycare đạt những tiêu chuẩn nghiêm ngặt về vệ sinh, nghiệp vụ chăm sóc trẻ v.v… Còn những daycare unlicensed vẫn là những daycare hợp pháp, nhưng không được kiểm soát và chứng nhận tiêu chuẩn. Tuy nhiên dù là unlicensed thì những daycare này vẫn phải tuân thủ những quy định của nhà nước về mảng kinh doanh dịch vụ giữ trẻ (ví dụ: 1 người lớn không được giữ quá 2 bé dưới 2 tuổi).
Chi phí giữ trẻ tại Toronto rất rất cao, tối thiểu tầm khoảng $1000 Cad/tháng, và có thể lên tới hơn $2000. Thường tiền giữ trẻ sẽ được tính theo giờ ($1000/tháng sẽ tương đương khoảng $50/giờ). Bé càng nhỏ thì chi phí càng cao. Nếu may mắn bạn tìm được những chỗ gữi trẻ người Việt thì chi phí có thể giảm xuống tầm $35-40/giờ. Tuy nhiên nên nhớ những chỗ như vậy thông thường là người giữ trẻ không có bằng cấp chuyên môn, làm việc illegal và giữ con theo văn hóa của Việt Nam. Trẻ con tại Canada rất rất được xem trọng, nên nếu có vấn đề gì xảy ra cho con thì ba mẹ phải chịu trách nhiệm rất lớn. Chính vì điều này mà mình đã không lựa chọn tìm kiếm chỗ giữ trẻ người Việt. Còn cách mình kiếm chỗ giữ trẻ thế nào, mình sẽ nói ở phần tiếp theo. Và quan trọng hơn cả, gửi bé tại những daycare chuyên nghiệp thế này bạn sẽ nhận được receipt để cuối năm claim giảm trừ lại thuế. Rất nhiều người Việt mình không để ý chuyện này do không có thói quen khai thuế 🙂
2. Tìm chỗ giữ trẻ
Nhìn chung thị trường giữ trẻ tại Toronto thì cung vẫn đang thấp hơn cầu, nên để kiếm được chỗ giữ trẻ ưng ý khá khó. Vì một bà mẹ hiện đại sẽ đòi hỏi rất nhiều tiêu chí như: tiện đường đi làm/đi học, người giữ trẻ có kinh nghiệm, chuyên môn, chỗ giữ trẻ an toàn, sạch sẽ, giá cả hợp lý, vân vân và mây mây. Thường thì không phải ai cũng may mắn tìm được một nơi đáp ứng được tất cả những tiêu chí đó. Giả sử nếu có, thì nhiều khi lại không có chỗ trống ngay tại thời điểm mình cần. Khi tìm chỗ giữ trẻ bạn sẽ rất quen thuộc với từ “waiting list”. Không phải cứ muốn đăng ký vào chỗ giữ trẻ nào đó sẽ được ngay, mà phải đưa tên mình vào một danh sách rất dài. Vậy làm cách nào để tìm chỗ giữ trẻ? Trong khuôn khổ bài viết này, mình chỉ hướng dẫn cách tìm chỗ giữ trẻ “chính thống”, không khuyến khích tìm chỗ giữ trẻ thiếu chuyên nghiệp, không được cấp phép.
Trên trang web của thành phố Toronro, bạn sẽ dễ dàng tìm thấy các agent (gọi là daycare consulting) với các thông tin rất chi tiết và contact liên hệ, khu vực phụ trách (mỗi agent sẽ phụ trách một khu vực khác nhau): https://www.toronto.ca/community-people/children-parenting/children-programs-activities/licensed-child-care/home-child-care-agencies/
Đừng ngần ngại thuê một agent! Phí hoa hồng chẳng đáng bao nhiêu nhưng bạn sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian và cả tiền bạc, cũng như mua được sự an tâm. Bởi vì agent họ có 1 hệ thống network rộng với các daycare và home daycare, ngoài công việc tìm kiếm daycare theo tiêu chí của client thì họ còn có trách nhiệm audit (kiểm tra) các daycare này thường xuyên. Như với agent mình làm việc thì mình chỉ tốn $100 tiền hoa hồng sau khi họ tìm được cho mình daycare ưng ý và ký hợp đồng với daycare này. Sau khi đã ký hđ và giữ trẻ, họ vẫn luôn tiếp tục follow, làm cầu nối giữa client và daycare xuyên suốt thời gian gửi bé. Mọi thứ từ khi bắt đầu đến khi kết thúc rất chuyên nghiệp.
3. Daycare subsidy (trợ cấp giữ trẻ)
3.1. Daycare subsidy là gì?
Daycare subsidy, tức trợ cấp giữ trẻ, là khoản trợ cấp từ chính phủ (cụ thể trong bài viết này là từ thành phố Toronto) dành cho gia đình thu nhập thấp (low incone) không đủ khả năng tài chính để gửi giữ trẻ dưới 4 tuổi. Mức trợ cấp có thể là một phần hay toàn bộ chi phí, tùy thuộc vào thu nhập của gia đình. Tất cả các thông tin mà bạn cần biết về daycare subsidy tại Toronto đều có thể tìm kiếm được tại đây: https://www.toronto.ca/community-people/employment-social-support/child-family-support/child-care-support/
Để đánh giá xem gia đình bạn phải trả bao nhiêu tiền cho daycare sau khi đã được trợ cấp, bạn có thể dùng calculator tại đây: https://www.toronto.ca/community-people/employment-social-support/child-family-support/child-care-support/child-care-fee-subsidy-calculator/
3.2. Điều kiện để được hưởng daycare subsidy
- Gia đình bạn sống tại Totonto hoặc có ý định chuyển đến Toronto
- Cả ba và mẹ đều đi làm full-time (hoặc đang tìm việc) hoặc đi học (hoặc sắp đi học); hoặc bé cần được chăm sóc đặc biệt. Nếu chưa có job hoặc chưa đi học, vẫn có thể apply, nhưng khi nào thỏa đủ cả 2 đk đó thì mới được nhận subsidy.
- Cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng minh thu nhập trong năm gần nhất (ví dụ năm 2019 mình xin thì mình cung cấp giấy đánh giá khai thuế NOA của năm 2018). Nếu chưa có giấy NOA, bạn vẫn có thể apply, nhưng khi nào bổ sung đủ giấy tờ thì mới được approve.
3.3. Cách xin daycare subsidy
- Điền thông tin online tại: https://secure.toronto.ca/children/subsidy/
- Cung cấp giấy tờ chứng minh thu nhập (khi gọi phỏng vấn thì họ mới bắt bổ sung)
- Cung cấp tên của những daycare mà mình muốn gửi bé (có thể thay đổi được)
Sau khi đăng ký online, bạn sẽ nhận được một email confirm. Tầm 1 tuần sau bạn sẽ nhận được email với mã khách hàng (client number), nhớ lưu kỹ email này, vì mã này sẽ được dùng rất nhiều lần.
3.4. Tìm kiếm daycare subsidy
Hầu hết tất cả daycare center (licensed hoặc unlicensed) đều có thể được tìm thấy trên trang web của TP. Toronto. Trang web được thiết kế rất tiện dụng với chức năng lọc (filter) theo các tiêu chí như độ tuổi, khu vực, lisenced.v.v…
Ban đầu khi apply daycare subsidy, bạn sẽ được yêu cầu điền 10 daycare mà bạn muốn gửi bé. Vì vậy bạn cần lên link trên để tìm kiếm những daycare nào có nhận giữ trẻ có subsidy (vì không phải daycare nào cũng có chỗ cho subsidy). Việc đăng ký 10 daycare sẽ giúp tên bé được đưa vào waitlist của những daycare này sớm hơn thôi, chứ không có nghĩa là đến lúc bạn được approve thì bạn bắt buộc phải gửi bé ở 1 trong 10 chỗ này. Như case của mình, đến khi mình được approve thì mình đang có plan chuyển chỗ ở, nên mình liên hệ riêng với 1 daycare khác gần nhà, ngoài danh sách mình đã đăng ký để trao đổi trước với họ. Sau khi mình được approve là mình có thể gửi bé ở đó ngay.
3.5. Đặt hẹn với nhân viên của Toronto’s Service
Sau khi bạn đăng ký subsidy online, tên bạn sẽ được đưa vào waiting list của Toronto’s Service. Họ sẽ liên hệ với bạn khi bạn move tới gần trên cùng danh sách và gần tới ngày bạn cần giữ trẻ (cần đáp ứng cả 2 tiêu chí). Họ sẽ alo trước để trao đổi sơ bộ, hướng dẫn các giấy tờ bạn cần bổ sung và hẹn bạn một buổi gặp mặt trực tiếp. Buổi gặp này rất thoải mái nhẹ nhàng, chủ yếu là bạn bổ sung đầy đủ các giấy tờ, xác nhận thông tin, giải thích luật liên quan. Nếu mọi giấy tờ đã đầy đủ, họ sẽ trao đổi với bạn về địa điểm bạn muốn gửi trẻ. Do trường hợp của mình là mình đã tìm và làm việc với daycare mình muốn gửi trước đó, nên quá trình này rất nhanh gọn, họ chỉ alo trực tiếp tới daycare đó xác nhận lại là done. Còn trong trường hợp danh sách 10 trường bạn gửi trước đó hiện không có chỗ nào có chỗ trống, thì bạn sẽ có 6 tuần để tìm những chỗ khác.
3.6. Lưu ý khác
Daycare subsidy có thể xin từ khi mẹ còn đang mang thai. Theo nhiều nguồn thông tin thì thời gian xin daycare subsidy rất lâu, từ 6 tháng đến 1 năm. Riêng case của mình thì mất 8 tháng. Mình apply từ khi mình mang thai (tháng 10/2018) cho đến nay (tháng 6/2019) thì được approve. Một phần hồ sơ mình bị delay là vì mình mới qua tháng 6/2018 nên chưa có giấy xác nhận khai thuế (NOA). Tháng 5/2019 mình nhận được NOA, bổ sung cho Toronto Sevice thì tầm sau 1 tuần là được họ liên hệ hẹn phỏng vấn bổ sung hồ sơ. Phỏng vấn xong hôm trước là hôm sau mình đã có thể gửi trẻ subsidy (vì mình đã làm việc với 1 daycare đang có chỗ trống từ trước đó vài ngày).
Qua bài viết này, mình cũng có một lời khuyên cho những gia đình trẻ mới qua đây (đặc biệt là du học). Hãy kiếm một công việc full-time đàng hoàng, trả cheque, đóng thuế đầy đủ, lỡ có thấp 1 tẹo cũng không sao. Vì khi bạn là người lao động hợp pháp, bạn sẽ được hưởng rất nhiều quyền lợi (bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm sức khỏe OHIP, trợ cấp giữ trẻ v.v…). Be smart! 🙂
